การตรวจวัดระดับ Lipoprotein (a)

การตรวจวัดระดับ Lipoprotein (a)
Lipoprotein (a) คืออะไร
Lipoprotein (a) หรือที่เรียกว่า Lp(a) เป็นชนิดของโปรตีนไขมันที่มีส่วนผสมระหว่างโปรตีนและไขมัน Lp(a) มีโครงสร้างคล้ายกับ LDL (low-density lipoprotein) ซึ่งเป็นไขมันที่มักเรียกว่า "คอเลสเตอรอลตัวเลว" แต่มีโปรตีนเพิ่มเข้ามาที่เรียกว่า apolipoprotein(a)
Lp(a) เป็นสิ่งที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรม และมีบทบาทสำคัญในการสะสมไขมันในผนังหลอดเลือด ซึ่งอาจนำไปสู่ภาวะหลอดเลือดอุดตัน (atherosclerosis) และเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด เช่น โรคหัวใจขาดเลือดและโรคหลอดเลือดสมอง ปริมาณ Lp(a) ในเลือดจะไม่ค่อยเปลี่ยนแปลงจากการรับประทานอาหารหรือการใช้ยาลดคอเลสเตอรอลเหมือนกับ LDL
Lipoprotein (a) หรือ Lp(a) ถูกควบคุมโดย พันธุกรรม เป็นหลัก ซึ่งหมายความว่าระดับของ Lp(a) ในเลือดถูกกำหนดจากยีนที่สืบทอดจากพ่อแม่ การมีระดับ Lp(a) สูงมักเป็นลักษณะที่ถ่ายทอดภายในครอบครัว และไม่สามารถเปลี่ยนแปลงได้ด้วยการปรับเปลี่ยนวิถีชีวิต เช่น การรับประทานอาหารหรือการออกกำลังกายเหมือนกับการควบคุมคอเลสเตอรอลชนิดอื่น
ยีนที่ควบคุมการผลิต Lp(a) คือยีน LPA ซึ่งมีอิทธิพลต่อปริมาณของ apolipoprotein(a) ที่ร่างกายสร้างขึ้น การกลายพันธุ์ของยีน LPA อาจทำให้เกิดความหลากหลายของระดับ Lp(a) ในเลือด บางคนอาจมีระดับต่ำมาก ในขณะที่บางคนอาจมีระดับสูง
ยีนที่ควบคุมการผลิต Lp(a) คือยีน LPA ซึ่งมีอิทธิพลต่อปริมาณของ apolipoprotein(a) ที่ร่างกายสร้างขึ้น การกลายพันธุ์ของยีน LPA อาจทำให้เกิดความหลากหลายของระดับ Lp(a) ในเลือด บางคนอาจมีระดับต่ำมาก ในขณะที่บางคนอาจมีระดับสูง
การตรวจวัดระดับ Lp(a) ในเลือดสามารถช่วยประเมินความเสี่ยงเพิ่มเติมต่อโรคหัวใจในผู้ป่วยที่มีประวัติครอบครัวของโรคหัวใจหรือภาวะไขมันในเลือดสูง
การตรวจวัดระดับ Lipoprotein (a) หรือ Lp(a) ในเลือดทำได้ด้วยวิธีการตรวจเลือดปกติ ขั้นตอนหลัก ๆ มีดังนี้:
- การเตรียมตัวก่อนตรวจ
- ปกติแล้วการตรวจ Lp(a) ไม่จำเป็นต้องงดอาหารหรือเครื่องดื่ม (Fasting) ก่อนตรวจ แต่บางครั้งแพทย์อาจแนะนำให้ผู้ป่วยงดอาหารหากมีการตรวจคอเลสเตอรอลหรือไขมันชนิดอื่นร่วมด้วย
- ผู้ป่วยควรแจ้งแพทย์ถึงประวัติการใช้ยา หรือประวัติทางการแพทย์อื่น ๆ เพื่อประเมินความเหมาะสมในการตรวจ
- การเก็บตัวอย่างเลือด
- ตรวจวิเคราะห์เลือดในห้องปฏิบัติการเพื่อวัดระดับ Lp(a) ผลการตรวจภายใน 7 วัน โดยระดับ Lp(a) ในเลือดจะถูกวัดในหน่วย มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร (mg/dL) หรือ นาโนโมลต่อลิตร (nmol/L)
- การสรุปผลการตรวจ
- ค่าปกติของ Lp(a) จะแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล เนื่องจากส่วนใหญ่ถูกกำหนดโดยพันธุกรรม
- ระดับ Lp(a) ที่สูงกว่า 30 mg/dL หรือ 75 nmol/L อาจบ่งบอกถึงความเสี่ยงที่เพิ่มขึ้นต่อโรคหัวใจและหลอดเลือดในอนาคต
ทั้งนี้ควรปรึกษาแพทย์เพื่อทำความเข้าใจผลการตรวจและการประเมินความเสี่ยง
เนื่องจาก Lp(a) มีผลต่อความเสี่ยงต่อโรคหัวใจและหลอดเลือด โดยระดับ Lp(a) ในผู้ป่วยมักจะคงที่ตลอดชีวิต เพราะถูกควบคุมโดยยีน LPA ไม่ขึ้นอยู่กับปัจจัยแวดล้อม เช่น อาหาร ยา หรือการออกกำลังกาย แพทย์จึงแนะนำให้ตรวจวัดระดับ Lp(a) ในผู้ที่มีประวัติครอบครัวของโรคหัวใจหรือโรคหลอดเลือดอาจเป็นวิธีที่ดีในการประเมินความเสี่ยงต่อโรคในอนาคต และหาแนวทาง วิธีการปฏิบัติตนให้ห่างไกลโรค
คลินิกอายุรกรรม
โทร. 02-587-0144 ต่อ 2300