การตรวจวัดระดับ Lipoprotein (a)

การตรวจวัดระดับ Lipoprotein (a)

Lipoprotein (a) คืออะไร
Lipoprotein (a) หรือที่เรียกว่า Lp(a) เป็นชนิดของโปรตีนไขมันที่มีส่วนผสมระหว่างโปรตีนและไขมัน Lp(a) มีโครงสร้างคล้ายกับ LDL (low-density lipoprotein) ซึ่งเป็นไขมันที่มักเรียกว่า "คอเลสเตอรอลตัวเลว" แต่มีโปรตีนเพิ่มเข้ามาที่เรียกว่า apolipoprotein(a)
Lp(a) เป็นสิ่งที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรม และมีบทบาทสำคัญในการสะสมไขมันในผนังหลอดเลือด ซึ่งอาจนำไปสู่ภาวะหลอดเลือดอุดตัน (atherosclerosis) และเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด เช่น โรคหัวใจขาดเลือดและโรคหลอดเลือดสมอง ปริมาณ Lp(a) ในเลือดจะไม่ค่อยเปลี่ยนแปลงจากการรับประทานอาหารหรือการใช้ยาลดคอเลสเตอรอลเหมือนกับ LDL
Lipoprotein (a) หรือ Lp(a) ถูกควบคุมโดย พันธุกรรม เป็นหลัก ซึ่งหมายความว่าระดับของ Lp(a) ในเลือดถูกกำหนดจากยีนที่สืบทอดจากพ่อแม่ การมีระดับ Lp(a) สูงมักเป็นลักษณะที่ถ่ายทอดภายในครอบครัว และไม่สามารถเปลี่ยนแปลงได้ด้วยการปรับเปลี่ยนวิถีชีวิต เช่น การรับประทานอาหารหรือการออกกำลังกายเหมือนกับการควบคุมคอเลสเตอรอลชนิดอื่น
ยีนที่ควบคุมการผลิต Lp(a) คือยีน LPA ซึ่งมีอิทธิพลต่อปริมาณของ apolipoprotein(a) ที่ร่างกายสร้างขึ้น การกลายพันธุ์ของยีน LPA อาจทำให้เกิดความหลากหลายของระดับ Lp(a) ในเลือด บางคนอาจมีระดับต่ำมาก ในขณะที่บางคนอาจมีระดับสูง
การตรวจวัดระดับ Lp(a) ในเลือดสามารถช่วยประเมินความเสี่ยงเพิ่มเติมต่อโรคหัวใจในผู้ป่วยที่มีประวัติครอบครัวของโรคหัวใจหรือภาวะไขมันในเลือดสูง
การตรวจวัดระดับ Lipoprotein (a) หรือ Lp(a) ในเลือดทำได้ด้วยวิธีการตรวจเลือดปกติ ขั้นตอนหลัก ๆ มีดังนี้:
  • การเตรียมตัวก่อนตรวจ
    • ปกติแล้วการตรวจ Lp(a) ไม่จำเป็นต้องงดอาหารหรือเครื่องดื่ม (Fasting) ก่อนตรวจ แต่บางครั้งแพทย์อาจแนะนำให้ผู้ป่วยงดอาหารหากมีการตรวจคอเลสเตอรอลหรือไขมันชนิดอื่นร่วมด้วย
    • ผู้ป่วยควรแจ้งแพทย์ถึงประวัติการใช้ยา หรือประวัติทางการแพทย์อื่น ๆ เพื่อประเมินความเหมาะสมในการตรวจ
  • การเก็บตัวอย่างเลือด
    • ตรวจวิเคราะห์เลือดในห้องปฏิบัติการเพื่อวัดระดับ Lp(a) ผลการตรวจภายใน 7 วัน โดยระดับ Lp(a) ในเลือดจะถูกวัดในหน่วย มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร (mg/dL) หรือ นาโนโมลต่อลิตร (nmol/L)
  • การสรุปผลการตรวจ
    • ค่าปกติของ Lp(a) จะแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล เนื่องจากส่วนใหญ่ถูกกำหนดโดยพันธุกรรม
    • ระดับ Lp(a) ที่สูงกว่า 30 mg/dL หรือ 75 nmol/L อาจบ่งบอกถึงความเสี่ยงที่เพิ่มขึ้นต่อโรคหัวใจและหลอดเลือดในอนาคต
ทั้งนี้ควรปรึกษาแพทย์เพื่อทำความเข้าใจผลการตรวจและการประเมินความเสี่ยง
เนื่องจาก Lp(a) มีผลต่อความเสี่ยงต่อโรคหัวใจและหลอดเลือด โดยระดับ Lp(a) ในผู้ป่วยมักจะคงที่ตลอดชีวิต เพราะถูกควบคุมโดยยีน LPA ไม่ขึ้นอยู่กับปัจจัยแวดล้อม เช่น อาหาร ยา หรือการออกกำลังกาย แพทย์จึงแนะนำให้ตรวจวัดระดับ Lp(a) ในผู้ที่มีประวัติครอบครัวของโรคหัวใจหรือโรคหลอดเลือดอาจเป็นวิธีที่ดีในการประเมินความเสี่ยงต่อโรคในอนาคต และหาแนวทาง วิธีการปฏิบัติตนให้ห่างไกลโรค

โปรแกรมและแพ็คเกจ